«Ελλάς εκβλαστάνουσα: Η Ελλάδα που δημιουργεί», ο Τάκης Θεοδωρόπουλος συνομιλεί για την λογοτεχνία και την ποίηση με τον Περικλή Βαλλιάνο.
«Θα έλεγέ τις ότι η χώρα αύτη ηλευθερώθη επίτηδες δια ν’ αποδειχθή ότι δεν ήτο ικανή προς αυτοδιοίκησιν.»
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, «Βαρδιάνος στα σπόρκα» ( 1893).
Η Ελλάδα δεν σταμάτησε να δημιουργεί ποίηση σε όλους τους αιώνες της ύπαρξής της. Το μυθιστόρημα όμως, η τέχνη της Ευρώπης όπως την αποκαλεί ο Κούντερα, είναι παιδί της ανεξαρτησίας. Για τους πεζογράφους μας δεν υπήρξε ποτέ γλωσσικό ζήτημα. Ο Ραγκαβής, ο Παπαδιαμάντης, ο Ροΐδης, ο Βιζυηνός γράφουν σε μια καθαρεύουσα που αναδεικνύει όλη την εκφραστικότητα και την πλαστικότητα των ελληνικών διαψεύδοντας όσους την θεωρούν «τεχνητή». Κατέθεσαν στην εθνική μας αυτογνωσία την πλάγια ματιά της ειρωνίας που διακρίνει τον μυθιστορηματικό λόγο. Στον εικοστό αιώνα, από την γενιά του '30 ως τον Καζαντζάκη οργανώνουν την δική τους ιδιαίτερη αντίληψη για τον ελληνισμό δίνοντας τον τόνο και στις υπόλοιπες τέχνες, αλλά και στην κοινωνική ευαισθησία. Δεν υπήρξε ποτέ είδος λαϊκής κατανάλωσης. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι ήταν πρωτοπόρο στην δημιουργία αστικής παιδείας επεξεργαζόμενο τους δύο πυλώνες της νεοελληνικής συνείδησης. Την αναζήτηση της ρίζας του ελληνισμού και τον δρόμο ένταξής του στον σύγχρονο κόσμο, στην Ευρώπη.